Ένα σοβαρό αστείο

Ας υπολογίσουμε, έτσι γι' αστείο,

τι θα συνέβαινε, αν ένα κεφάλαιο 100 ευρώ
είχε επενδυθεί το έτος 1800 με απόδοση 10%.

Το κεφάλαιο, αυξανόμενο συνεχώς,

θα έφθανε στις μέρες μας στην τάξη των δισεκατομμυρίων.

Αν θέλουμε να κάνουμε ένα διάγραμμα για την αύξηση αυτή,

πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τόσο μεγάλη κλίμακα, ώστε στην
αρχή του διαγράμματος να είναι αδύνατον να ξεχωρίσει
κανείς την καμπύλη του κεφαλαίου από τη γραμμή του μηδενός.

Το αποτέλεσμα θα το βρείτε στην εικόνα 3, όπου έχει σχεδιαστεί η πορεία της καμπύλης μετά το 1900.

Το 1900 το κεφάλαιό μας θα είχε γίνει 1. 378. 000, αλλά το μέγεθος
αυτό δεν ξεχωρίζει στην κλίμακα του διαγράμματος από το μηδέν.
Γι' αυτό στο διάγραμμα έχουν σχεδιαστεί μόνον τα τελευταία 100 χρόνια.

Σας θυμίζει τίποτα αυτό το διάγραμμα; Βλέπετε τη νομοτέλεια που κρύβεται κάτω από μια τέτοια εξέλιξη;

Ακόμα και οι τιμές της τάξης των εκατομμυρίων είναι για την κλίμακά μας
πολύ μικρές, για να μπορέσουν να φανούν στην αρχή του διαγράμματος.
Μόνο μετά το 1950 φαίνεται η έκρηξη που ενυπάρχει στο σύστημα, η οποία
το έτος 2000 θα είχε κάνει τα 100 αρχικά ευρώ κάπου 19 δισεκατομμύρια.

Αν σας φαίνεται υπερβολική αυτή η εξέλιξη, όπως και είναι, μην την
αποδώσετε σε υπερβολική τυχόν παραδοχή της αύξησης του 10%.

Η παραδοχή είναι εξαιρετικά "μετριοπαθής". Τοποθετήσεις χρημάτων
που αποφέρουν λιγότερο από 15% ετησίως, θεωρούνται απολύτως
αντιοικονομικές, εγκαταλείπονται και οι μετοχές τους πωλούνται.

Το παράδειγμά μας είναι καθαρά υποθετικό.

Μπορούμε όμως να διερωτηθούμε πόσο μακριά από τη αλήθεια βρίσκεται.

Textfeld: Δεν θα μπορούσαμε, απλώς για να έχουμε μια αίσθηση του τι συμβαίνει, να δεχθούμε πως κάποτε, ας πούμε από το 1800, άρχισε αυτή η διαδικασία του πολλαπλασιασμού του κεφαλαίου;Δεν πρέπει να φανταστούμε πως η συσσώρευση αυτή του κεφαλαίου έχει οδηγήσει, ώστε να υπάρχουν σήμερα σ' όλο τον κόσμο περισσότερα αγαθά, περισσότερα χρήματα;

Θα μου πείτε, τι ποιο ευχάριστο από αυτό;
Γινόμαστε συνεχώς πλουσιότεροι.

Τι άλλο θέλουμε;

Αλήθεια είναι.

Έχει σωρευτεί σήμερα στον κόσμο πάρα πολύς πλούτος (σπίτια, εργοστάσια, καράβια, αεροδρόμια).

Βέβαια, το πώς κατανέμεται αυτός ο πλούτος είναι ένα άλλο
ερώτημα και είναι πολύ ενδιαφέρον, και χαρακτηριστικό της
νομοτέλειας που αναπτύσσεται παράλληλα, το γεγονός ότι ολοένα
και λιγότεροι άνθρωποι κατέχουν ολοένα και περισσότερο κεφάλαιο.

Το γεγονός αυτό της συνεχώς και μεγαλύτερης συγκέντρωσης του κεφαλαίου

δεν έχει μόνον την ηθική και κοινωνιολογική του διάσταση, δείχνει
κάτι πολύ σοβαρό για την εξέλιξη του συστήματος που θα μας
βοηθήσει, σε λίγο, να κατανοήσουμε καλύτερα το φαινόμενο.

Προς το παρόν, αυτό που πρέπει να εξετάσουμε είναι:

Πού μπορεί να οδηγήσει το σύστημα μια τέτοια εξέλιξη;

Textfeld: Έχουμε να κάνουμε με μια έκρηξη, την καπιταλιστική έκρηξη.
Πού θα μας οδηγήσει; 
Μα εκεί όπου οδηγούν όλες οι εκρήξεις: 
Στην καταστροφή.

Δεν υπάρχει κανένα σύστημα που μπορεί να επιταχύνεται συνεχώς.

Δεν είναι ολοφάνερο, πως σε έναν πεπερασμένο πλανήτη
δεν μπορούμε να έχουμε μια απεριόριστη ανάπτυξη; Αν η
ανάπτυξη αυτή συνεχιστεί για άλλα 20 χρόνια ακόμα, τα
100 αρχικά ευρώ θα γίνουν 128 δισεκατομμύρια.

Θα μου πείτε: και λοιπόν, τι πρόβλημα υπάρχει;

Υπάρχει το εξής πρόβλημα:

Textfeld: Πού μπορούμε να επενδύσουμε τα δισεκατομμύρια που "γεννιούνται" καθημερινά καινούργια, ώστε να μας αποδίδουν το "κανονικό" 10%;

Κι αν σήμερα το καταφέρνουμε ακόμα,

τι θα κάνουμε αύριο, όταν θα πρέπει ακόμα περισσότερα
δισεκατομμύρια να επενδυθούν κερδοφόρα;

Το 1800 έπρεπε μέσα σε ένα χρόνο, από τα 100 αρχικά μας ευρώ, να "παραχθούν" 10 νέα ευρώ.

Κατά τη διάρκεια του έτους 2000 έπρεπε να προστεθούν,
να "γεννηθούν", 2 καινούργια δισεκατομμύρια.

Αν συνεχισθεί αυτή η εξέλιξη, θα πρέπει το 2020 να "γεννήσει" το κεφάλαιό μας
μέσα σε ένα χρόνο 13 δισεκατομμύρια, σχεδόν δηλαδή τόσο όσο
συσσωρεύτηκε κατά τη διάρκεια των 200 πρώτων ετών!

Επιστροφή                                             Περιεχόμενα                                         Συνέχεια