Η ελεύθερη βούληση

Στη σειρά των συλλογισμών μας,

έχουμε φτάσει να εξετάζουμε και την
πνευματική δραστηριότητα του ανθρώπου.

Εδώ ίσως έχουμε ένα ενδιαφέρον νέο στοιχείο,

που αξίζει να το προσέξουμε ιδιαίτερα.

Όχι γιατί έχει κάποια ιδιαίτερη σημασία για τον Κόσμο,

αλλά γιατί έχει μεγάλη σημασία για 'μας.

Για τη λειτουργία του εγκεφάλου μας ξέρουμε ακόμα πολύ λίγα.

Δεν ξέρουμε ακόμα ποιος είναι ο μηχανισμός της σκέψεως,
πώς εμφανίζεται μια έμπνευση, πώς παίρνεται μια απόφαση.

Εφόσον όμως δεν εξετάζουμε την παρέμβαση εξωκοσμικών δυνάμεων,

θα πρέπει να δεχθούμε ότι πρόκειται για κάποιες βιολογικές διεργασίες
στα κύτταρα του εγκεφάλου, οι οποίες ανάγονται τελικά σε απλά φυσικοχημικά
φαινόμενα που έχουν τη βάση τους στο μοριακό επίπεδο και που υπόκεινται
στους ίδιους νόμους, όπως και όλος ο υπόλοιπος Κόσμος.

Στην περίπτωση του ζωγράφου μας,

έχουμε μια ολόκληρη σειρά από ενέργειες
των οποίων δεν γνωρίζουμε το μηχανισμό.

· Κοιτάζει κριτικά τον πίνακα.

· Φέρνει το αριστερό χέρι στο μούσι.

· Κάνει δυο βήματα πίσω.

· Προσπαθεί να βρει τι λείπει στη ζωγραφιά.

· Έχει την έμπνευση να προσθέσει μια βαρκούλα.

· Αμφιβάλει για το χρώμα που θα βάλει.

· Παίρνει την απόφαση για το κόκκινο.

Δεν μπορούμε να πούμε με λεπτομέρειες

ποια κύτταρα στον εγκέφαλο του ζωγράφου μας,
κάτω από ποιες εσωτερικές μοριακές δράσεις στο καθένα
και μετά από ποιες αλληλεπιδράσεις μεταξύ τους,
τον οδήγησαν στην απόφαση να κάνει τη βαρκούλα κόκκινη.

Ασφαλώς η απόφαση αυτή δεν ήταν ανεξάρτητη

από στοιχεία που επηρέασαν τον εγκέφαλό του:

· Η εμπειρία του από εικόνες στη φύση ή πίνακες άλλων ζωγράφων.

· Τα χρώματα που έχει ήδη χρησιμοποιήσει στον πίνακα αυτόν και η
αίσθησή του για την ισορροπία των χρωμάτων σε μια ζωγραφιά.

· Το φως, η θερμοκρασία και η σχετική υγρασία μέσα στο ατελιέ.

· Η ψυχική του διάθεση.

· Η καλή λειτουργία του συκωτιού του εκείνη τη στιγμή.

Μια πολύπλοκη σειρά νομοτελειακών

αλληλουχιών που τον κατεύθυνε.

Μια σειρά εξαναγκασμών,

τους οποίους πιθανότατα δεν συνειδητοποιούσε
τη στιγμή που έπαιρνε την απόφαση.

Αν η παραδοχή μας για την απόλυτη ισχύ του
Φυσικού Νόμου είναι αλήθεια, τότε πράγματι
αυτό ακριβώς συμβαίνει.

Μόνο που ο ζωγράφος μας δεν το ξέρει.

Αυτός πιστεύει, ότι ελεύθερα έκρινε

πως πρέπει να προσθέσει μια βαρκούλα στην ήδη σχεδόν
τελειωμένη θαλασσογραφία και δικαιολογημένα ξόδεψε
κάμποση ώρα προσπαθώντας να αποφασίσει αν θα έπρεπε
να κάνει τη βαρκούλα κίτρινη ή κόκκινη.

Δεν ξέρει ότι, όπως και για το κάθε τι που συμβαίνει στον Κόσμο,

η απόφαση για το αν η βαρκούλα θα ήταν κίτρινη ή κόκκινη
ήταν προειλημμένη.

Είχε παρθεί κατά τη στιγμή της μεγάλης έκρηξης.

Τότε ορίστηκε με κάθε λεπτομέρεια η σειρά των αλληλουχιών

(μάλλον της τεράστιας σειράς των συγκρούσεων) που οδήγησε
σ΄ αυτό που θεωρεί ο ίδιος απόφαση της δικής του ελεύθερης
βούλησης ως προς το χρώμα της βαρκούλας.

Όπως τότε ορίστηκε επίσης, πως αυτός που έγραψε αυτές τις γραμμές,

θα χρησιμοποιούσε το παράδειγμα του ζωγράφου, για να αναφερθεί
στην ελεύθερη βούληση, κι ας νομίζει ο αφελής, ότι έκανε ο ίδιος μια
ελεύθερη επιλογή, χρησιμοποιώντας την καλλιτεχνική δημιουργία σαν
παράδειγμα για την ελεύθερη βούληση.

Μάλλον έχουμε μπλέξει πάρα πολύ άσχημα.

Επιστροφή Περιεχόμενα Συνέχεια