Μια βολική αλλά ύποπτη δικαιολογία

Ποιος μας δίδαξε πως πρέπει να σωρεύουμε τους παράδες

και να θεωρούμε αυτονόητο και δίκαιο ότι πρέπει να γεννάνε
και να αβγαταίνουν από μόνοι τους;

Ίσως μου πει κάποιος, πως δεν χρειάζεται να αναζητούμε ενόχους σε μυστηριώδεις εξηγήσεις,
σκοτεινές συνομωσίες και μυστικές οργανώσεις.

‒ Τα πράγματα είναι ολοφάνερα, ξεκάθαρα και πολύ απλά:
Δεν τα προκαλεί κάποιος με πρόθεση όλα αυτά, από μόνα
τους γίνονται. Όλα οφείλονται στην έμφυτη πλεονεξία μας.
Είμαστε από τη φύση μας πλεονέκτες και άρπαγες και αυτό τα εξηγεί όλα.

Λοιπόν, εδώ θα διαφωνήσω.

Σαν πολύ εύκολη και βολική και γι' αυτό αρκετά ύποπτη
μου φαίνεται αυτή η δικαιολογία.

Μπορεί να έχει εφευρεθεί μόνο και μόνο, για να μας
αποπροσανατολίσει.

Όχι μόνο δεν συμφωνώ αλλά θέλω και να διαμαρτυρηθώ εντονότατα γι' αυτή την άποψη.

Τη θεωρώ όχι μόνο λαθεμένη αλλά και εξαιρετικά επικίνδυνη.

Δεν λέμε: η αισχρή, η ανήθικη, η ανάξια του ανθρώπου πλεονεξία.

Λέμε: η έμφυτη.

Αυτό είναι το άλλοθι.

‒ Τι να κάνουμε; Έμφυτη είναι. Τι θέλετε, να διορθώσω τη φύση μου;
Όπως δεν μπορώ να απαλλαγώ από τη σπονδυλική μου στήλη,
άλλο τόσο δεν μπορώ να απαλλαγώ και από την έμφυτη πλεονεξία μου.

Μια πολύ ωραία δικαιολογία μα την αλήθεια, και της πλεονεξίας και όλων των εγκλημάτων
που γίνονται εξ αιτίας της.

Θα μου πείτε βέβαια πως δεν μπορούμε να αρνηθούμε ότι είναι έμφυτη,
αφού την έχουν και οι σκύλοι (σε μικρότερο βέβαια βαθμό) και τα βρέφη
και οι παλίμπαιδες.

Δεν έχετε άδικο.

Υπάρχουν τέτοιες πρωτόγονες ιδιότητες διαλυτικές της
κοινωνίας που τις κουβαλάμε μέσα μας.

Όπως η ζήλια για παράδειγμα, που την έχουν κι αυτή
και οι σκύλοι και τα μωρά.

Είναι όμως αυτές οι μοναδικές μας ιδιότητες;

Άλλες έμφυτες ιδιότητες που να ενώνουν την κοινωνία δεν έχουμε;

Έμφυτο αγάπης, συντροφικότητας, αλληλεγγύης, αλτρουισμού
δεν υπάρχει;
Μη μου πείτε ότι τα φαντάστηκαν οι ηθικολόγοι όλα αυτά, αφού
τα έμφυτα αυτά τα έχουν και οι σκύλοι και τα μωρά.

Αλλά στο επίπεδο των μωρών και των σκύλων πρέπει να μένει
αποκλειστικά η συμπεριφορά μας;

Δεν έχουμε αποδείξει εμείς οι άνθρωποι,
ότι με δεδομένες τις έμφυτες ιδιότητες που
κουβαλάμε από την πρωτόγονη ζωή μας,
μπορούμε να τιθασεύσουμε κάποιες απ' αυτές
με τη γενική αποδοκιμασία και να ενισχύσουμε
άλλες με την προβολή και την καλλιέργεια τους;

Και μια και βρισκόμαστε στη φάση των διαμαρτυριών, θέλω να διαμαρτυρηθώ και για κάτι ακόμα.

Υπάρχει ένα λατινικό ρητό που λέει:

Homo homini lupus
(λύκος ο ένας άνθρωπος για τον άλλο).

Ο πρώτος λόγος της διαμαρτυρίας μου είναι η αβυσσαλέα άγνοια αυτουνού που το είπε σχετικά με την κοινωνική συμπεριφορά του λύκου.

Ο λύκος είναι ένα υποδειγματικά και αξιοζήλευτα κοινωνικό ζώο, που δείχνει
απίστευτη στοργή και τρυφερότητα για τα άλλα μέλη του κοπαδιού του.

Μακάρι να φερόμασταν κι εμείς μεταξύ μας όπως οι λύκοι.

Ο δεύτερος λόγος της διαμαρτυρίας μου είναι σοβαρότερος.

Δεν είναι όμως αλήθεια;

Δεν έχουμε πολλές φορές εχθρική συμπεριφορά μεταξύ μας;

Αλήθεια είναι.

Μια μερική όμως μόνο αλήθεια, μια πτυχή της αλήθειας.

Πράγματι έχουμε κι εμείς, όπως όλα τα ζώα, ανάμεσα στα άλλα ένστικτά μας,
και το ένστικτο της επιθετικότητας ενάντια σε άτομα του ίδιου είδους.

Ένστικτο που αναφέρεται στην προστασία του χώρου επιβίωσης.

Και ο λύκος, αν έρθει στην περιοχή του κάποιος άλλος από ξένη αγέλη,
θα του δείξει τα δόντια του.

Το έχουμε ανάγκη όμως τώρα πια αυτό το ένστικτο; Εξαρτάται η επιβίωσή μας απ' αυτό;

Ή μήπως αντίθετα απειλείται η επιβίωσή μας
(κι αυτή είναι η μοναδική απειλή!) από τη
διατήρηση και την καλλιέργεια ενός ενστίκτου
που έχει χάσει πια τη χρησιμότητά του και μόνο
ως διαστροφή μπορεί πλέον να χαρακτηριστεί;

Και μη μας αρχίσει πάλι αυτός εκείνα τα:

‒ "Ξέρεις είναι στη φύση μου, είναι σαν τη σπονδυλική μου στήλη"

γιατί θα χρειαστεί να του θυμίσουμε

πως και ένα κομμάτι της σπονδυλικής του στήλης,
την ουρά του, το απέβαλε, το άφησε να ατροφήσει,
όταν διαπίστωσε πως δεν το χρειαζόταν πια και πως
τον εμπόδιζε στις κινήσεις του.

Δεν έχουμε μόνο αυτό το ένστικτο εμείς οι άνθρωποι.

Έχουμε, ακριβώς όπως και οι λύκοι, και ένστικτα αλληλεγγύης,
συντροφικότητας, αγάπης για τον άλλο άνθρωπο.

Ένστικτα που αυτά πρέπει να προβάλουμε και να τονώσουμε,
γιατί από αυτών την καλλιέργεια εξαρτάται πια η επιβίωσή μας.

Επιστροφή Περιεχόμενα Συνέχεια